امام‌زاده حسین(ع) قزوین؛ فرزند شاه خراسان

در بنای تاریخی و مذهبی امامزاده حسین(ع) گام می‌گذاری كه فرزند ضامن آهو را در قزوین جستجو کنی تا وقتی دل‌تنگ پنجره فولاد می‌شوی با حضور در مرقد و طواف ابن‌الرضا(ع) کمی آرام بگیری.

به گزارش رسامدیا، بنای بقعه متبرکه امامزاده حسین(ع) قدمت تاریخی بالایی دارد و انواع هنرهای هنرمندان این دیار در آن به نمایش گذاشته‌شده است.
مهناز منتظری کارشناس و راهنمای گردشگری استان قزوین در خصوص این بنا  می‌گوید: در سال ۲۰۱ هجری قمری هنگامی‌که امام هشتم شیعیان علی بن موسی‌الرضا (ع)، از قزوین عبور می‌کند به‌طور پنهانی به خانه یکی از یاران مورد اعتماد خود به نام داود بن سلیمان غازی یکی از محدثین و دانشمندان معروف قزوینی و راوی «صحیفه الرضا» که ظاهراً اکنون در مسجد سوخته چنار و در کنار مزار شیخ علک قزوینی واقع در خیابان نادری مدفون است وارد می‌شود و فرزند دوساله‌اش به نام حسین در همان‌جا دار فانی را وداع می‌گوید و در گورستان جنوبی شهر قزوین به خاک سپرده می‌شود.
وی ادامه داد: این گفته به نقل از سلیمان غازی در کتاب «التدوین فی اخبار قزوین» نوشته امام ابوالقاسم عبدالکریم بن محمد قزوینی رافعی شافعی آمده است.
این کارشناس راهنمای گردشگری خاطرنشان می‌کند: اتاقکی که بر مقبره حسین می‌سازند بقعه‌ای است که اکنون در قسمت جنوبی شهر پابرجاست و گواه دوستی مردم این خطه به اسلام و اولیای الهی است.
وی می‌افزاید: ضریح نخستین امامزاده حسین (ع) از چوب ساده است و ۶۰۰ سال بعد ضریحی زیبا و نفیس به دست فخرالدین حسن زرندی در ۸۰۶ هجری با کتیبه‌ای مربوط به نسب صاحب مزار و تاریخ مرگ وی در آن محل نصب می‌شود.
منتظری عنوان می‌کند: عمارتی که در حال حاضر پابرجاست در زمان سلطنت شاه‌طهماسب صفوی به سال ۹۶۷ هجری ساخته‌شده است و به شماره ۲۳۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

معماری منحصر‌به‌فرد و زيبای عمارت اصلی آرامگاه

این راهنمای گردشگری مطرح می‌کند: عمارت اصلی آرامگاه امامزاده حسین (ع) با مساحتی در حدود ۷۲۰ مترمربع در وسط محوطه بزرگی که صحن نامیده می‌شود قرار دارد.
وی ادامه می‌دهد: مقطع داخل حرم به شکل دوازده ضلعی است و در چهار طرف آن چهار رواق بناشده است که درب ورود به حرم از ایوان و رواق شمالی است؛ ضمن اينكه در جهات چهارگانه حرم چهار درب بزرگ و نفیس قرار دارد که مدخل و مخرج رواق‌های چهارگانه است.
منتظری خاطرنشان می‌کند: درب شمالی دولنگه است و با ارتفاع سه متر و عرض ۲ مار و با دماغه‌ای به بلندی سه متر و قطر ۱۲ سانتی‌متر از چوبی بسیار محکم و به طرز بسیار زیبایی با شیوه گره، منبت‌کاری شده است؛ این درب نفیس در دوره شاه‌طهماسب صفوی و با هزینه‌ای برابر با ۱۸ هزار تومان ساخته‌شده است.
این راهنمای گردشگری استان عنوان می‌کند: درب جنوبی عمارت خاتم‌کاری است که بعضی از قسمت‌های آن ریخته است و درب‌های شرقی و غربی آن ساده است.
وی می‌افزاید: در ازاره‌های رواق شمالی، ایوان، کفش کن‌ها و کف آن‌ها و نیز در ازاره‌های خارج از بنا سنگ‌های مرمر بزرگ و گران‌قیمتی به‌کاررفته که بعضی از قطعات آن بسیار نفیس است.

طواف كبوتران حرم، اطراف گنبد فیروزه‌ای و کاشی‌کاری شده

منتظری ابراز می‌کند: ازاره داخل حرم و محوطه زیر گنبد را با کاشی‌های گل‌وبوته‌ای برجسته‌ای زینت داده‌اند و کف حرم را با کاشی‌كاری مفروش کرده‌اند و ایوان‌های حرم و سطح داخلی گنبد آیینه‌کاری شده و سطح خارجی گنبد کاشی‌کاری است.
وی با اشاره به اینکه کتیبه‌ها بزرگ‌ترین و ارزشمندترین متونی هستند که تاریخ ساخت بنا، تجدید بنا و مشخصات فرهنگی و هنری دوره‌ای تاریخ یک مکان را معرفی می‌کنند، تشریح می‌کند: در مجموعه آرامگاه امامزاده حسین (ع) مجموعاً ۸ کتیبه تاریخ‌دار وجود دارد.
وقتی داخل صحن می‌شوی مردان مینودری با هنر خود داخل حرم را زینت داده‌اند و آئینه‌های داخل حرم به طرز هنرمندانه‌ای کنار هم قرارگرفته و هنر هنرمندان را به نمایش گذاشته است.
منتظری اعلام می‌کند: آئینه‌کاری‌های ایوان‌های حرم و سطح داخل گنبد در سال ۱۲۹۳ هجری قمری به‌وسیله حاج محمدباقر امینی آئینه‌کاری شده است و دختر مرحوم محمد قلی خان خلعتبری (امیر انتصار) در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی تجدید آیینه کاری ایوان را انجام داده است.
وی ادامه می‌دهد: حاجی محمدعلی آقای امینی کاشی‌کاری گنبد را در سال ۱۳۱۸ هجری قمری انجام داده و علی‌اکبر آقا فرزند حاجی رحیم آقای قزوینی (صاحب کارخانه پارچه‌بافی) سردابه حرم، کف ضریح و قسمتی از دیوارها را در سال ۱۳۲۰ شمسی مرمت کرده است.
این راهنمای گردشگری اضافه می‌کند: اکبر ساربان نیز مرمت قسمت‌های شرقی را بین سال‌های ۱۳۲۲ تا ۱۳۲۵ و اداره باستان‌شناسی بدنه و طاق‌های سه ضلع جنوبی را بین سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ بر عهده داشته است.
 وی می‌گوید: محوطه حیاط آرامگاه یا صحن با مساحتی در حدود ۴ هزار و ۱۰۰ مترمربع از سه طرف شمال، شرق و غرب، مستوی الشکل و از سوی جنوب انحنای هلالی شکل دارد.
این راهنمای گردشگری تشریح می‌کند: دورتادور صحن در سه جانب شرقی، غربی و جنوبی از داخل صحن با دیوارهایی به شکل «طاق‌نما» بناشده است و کلیه ۵۲ طاق‌نما و حجرات با آجرتراش ساخته و با کاشی‌های رنگی تزئین شده‌اند که هر طاق‌نما ۴ متر طول و دومتر عرض دارد و کف آن‌ها با قطعات بزرگ سنگ مرمر مفروش است.
وی اضافه می‌کند: طاق‌نمای شمالی در طرفین راهروهای ورودی دارای ۱۰ باب حجره بزرگ است که این حجره‌ها دارای پنجره‌های چوبی با نام ارسی است که هر یک از آن‌ها به آرامگاه خانواده‌ای اختصاص دارد.
منتظری عنوان می‌کند: در برابر درب بزرگ شمالی روبروی ایوان، طاق‌نمای بزرگی است که از طرف شرق و غرب آن دو راهرو به درازای سه متر و پهنای دو متر به دالان و درب وردی متصل است و زائرین را از درب ورودی و اصلی بنا به صحن راهنمایی می‌کند. سقف دالان‌ها با آجرهای سبز و زرد و سیاه و در طرحی مارپیچی و بسیار زیبا تزئین شده است.
این راهنمای گردشگری در پایان ابراز می‌کند: در فاصله بین دالان و ایوان شمالی، حوض آبی از جنس مرمر وجود دارد، کف حیاط صحن و ازاره‌های آن (عمارت اصلی و طاق‌نما) تماماً با قطعات بزرگ سنگ مرمر مفروش است.

طی سال‌های اخیر در مجموعه شاهزاده حسین (ع) تعمیرات اساسی انجام‌شده و شهدای انقلاب اسلامی در حیاط این امامزاده آرمیده‌اند و در ضلع جنوبی این بقعه متبركه نیز حیاطی موسوم به گلزار شهدا وجود دارد که بیش از هزار شهید در آن خفته‌اند.

→ خواندن مطلب قبلی

همدان و موزه ای از جنس وقف

خواندن مطلب بعدی ←

حسینعلی البرز، موسس بزرگترین وقف علمی کشور

نوشتن نظر شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

5 + 14 =